Eric's Blog: Het Keltisch Kruis

Kort geleden scande ik een natuurgids voor fossielen in. Gisteren zag ik op Pauw een stel vogelaars of bird-watchers verslag komen uitbrengen over hun exploten in het vrije veld en op de weide, waarbij de kerel kond maakte dat hij een vijftal ornithologische veldgidsen had ingescand om deze bij de hand te hebben op zijn mobiel apparaat.
Aansluitend en omdat ik toch al gaande was geweest met het inscannen van een langere reeks besloot ik ook de enkele tarotpakken die hier lagen en nog niet waren ingescand eveneens in te voeren. Het betrof de Morgan-Greer Tarot, The Power of the Runes en de Nieuwe Lenormand, een versie van de Lenormandwaarzegkaarten van de hand van Erna Droesbeke. Op mijn mobiel heb ik enkele apps staan om horoscopen te berekenen en weer te geven, maar voor het leggen van kaarten of de Tarot gebruik ik de websites van CatharinaWeb en Zebo's Tarot, die in de browser van het mobiele android-apparaat goed worden weergegeven.
Naast de ingescande kaarten vond ik via CatharinaWeb nog een volledig pak digitale tarotkaarten onder de titel "The Philosopher's Stone". Op mijn Windows laptop maak ik gebruik van het programma Oracle van de Planetdance Website, dat inmiddels van een versie 2.2 naar een versie 3.1 wijzigde.
Dit programma is zeer goed aanpasbaar en als gebruiker kan je naar wens interpretatieteksten, kaartbestanden en leggingsmethoden toevoegen en bewerken. Standaard installeert het programma zich in de root van je harde schijf als c:\Oracle en als je zoals ik een installatie forceert in de programmafolder van windows; c:\Program Files\Oracle3, dien je de door het programma weggeschreven bestanden te gaan zoeken in de Windows Virtual Store.

Screenshot van het Oracle programma met een Keltisch Kruislegging van de Tarot of the 78 Doors

Natuurlijk was het de bedoeling de ingescande en op het internet ingezamelde tarotpakken als reeks digitale afbeeldingen in jpg-formaar in te voeren in het Oracle-programma hetgeen gebeurd is. Daarbij hanteerde ik een standaard hoogte van de afbeeldingen op 315 pixels. Zo werden bvb. kaartenbestanden van de 22 Grote Arcana aangemaakt met de bedoeling leggingen te kunnen doen met enkel deze sets van 22 kaarten. Daarnaast werden Runenkaarten toegevoegd die 24 verschillende kaarten omhelzen.
Tegelijkertijd begon ik echter ook de interpretatieteksten en leggingsbestanden aan een nader onderzoek te beschouwen om deze waar nodig aan te passen of nieuwe toe te voegen.
Bij het vergelijken van de verschillende leggingsbestanden voor het Keltisch Kruis waarover ik beschikte kwam ik tot de vaststelling dat de Engelstalige leggingen Cross; CelticCross en RomanticCross die bij de versie 2.2 zaten, gans anders waren dan de verschillende Nederlandstalige leggingen voor Keltisch Kruis die bij de nieuwe Nederlandse versie 3.1 meegeleverd werden.
Doorheen het paasreces was ik gefascineerd door dit gegeven dat er verschillende leggingspatronen bestonden voor het Keltisch Kruis terwijl ik ervan overtuigd was dat er slechts één geijkte vorm van bestond. En zo begon een onderzoek waarvan u hierna de weergave in verslag kunt lezen.

Vooreerst was er een onderzoek naar de oorsprong en betekenis van het Keltisch Kruis op zich.
Wat is het, waar komt het vandaan en wat betekent het? Dit symbool is tot stand gekomen tijdens de vroegste kerstening van de Britse eilanden, die gekend staat als het Keltisch Christendom.
Koptische monniken van Egyptische oorsprong, die in Ierland en Cornwall actief waren met evangelisering en er in de derde eeuw na Christus de eerste kloosters en abdijen oprichtten, hadden een synthese gemaakt van het latijnse christelijke kruis met het bij de autochtone bevolking in gebruik zijnde symbool van het Keltische Zonnerad. Dit laatste werd in verband gebracht met de verering van de Keltische Vuur- en Zonne-God Lugh, die vergelijkbare trekken vertoonde met de Jezus Christus. Door deze analogie tussen Christus en Lugh geraakten de Kelten op de Britse eilanden spoedig bekeerd tot een lokale variant op het Christendom; het Keltisch Christendom.
(zie mijn artikel: De kerstening van West-Europa)

Grail Tarot - 1. The Magician

Een volgend onderzoekspunt was, waar komt de tarotlegging die bekend staat het Keltisch Kruis vandaan en welke leggingspatroon is het originele; deze waar de derde kaart kroont of deze waar de vijfde kaart kroont. De verschillende tarotbronnen hier in huis werden er op nageslagen. Het Kleine Witte Boekje (KWB) dat bij mijn eerste tarotpak zat; de Rider-Waite van US Games uit begin jaren tachtig gaf het patroon met derde kaart kroont. Zo gaven ook het 'Tarot-Handboek' en 'Werken met de Tarot' van Hajo Banzhaf; 'Klassieke Tarot Leggingen' van Sandor Konraad en 'Tarot, Spiegel van de Ziel' van Gerd Ziegler aan.

Post-it Note met een schets van de twee varianten van de Keltische Kruislegging;
links de moderne variant waarbij met de kaarten 3 tot 6 een cirkel wordt beschreven,
rechts de traditionele versie waarbij met de kaarten 3 tot 6 een kruis wordt beschreven.

In een recente uitgave van Christianne Renner; 'Lenormand. Kaartleggen met het Keltisch Kruis' vond ik de variant met vijfde kaart kroont en zo ook in 'De Complete gids Tarot' van Rachel Pollack, die de oorsprong van het patroon van de Keltisch Kruislegging aangeeft als afkomstig van Arthur Waite zelf in zijn in 1910 verschenen 'Pictorial Key to the Tarot'. Daar nageslagen blijkt het origineel te zijn van de derde kaart kroont, terwijl het patroon waar de vijfde kaart kroont een moderne variant is. Overigens werden tijdens mijn onderzoek nog andere varianten aan het licht gebracht.
Zo bestaat er een versie waarbij de derde kaart kroont en als uitgangspunt dient voor de beschrijving van een cirkel in wijzerzin met de kaarten 4,5 en 6. Het KWB dat uitgeverij Schors voegt bij de tarotpakken die zij uitgeeft en ook als pdf verspreid, heeft dan weer een variant op de beschrijving van het kruis.

The Celtic Cross Tarot Reading

Links de opbouw van een Keltisch Kruis, Rechts het legpatroon.
Centraal de Kaarten van de Kleine Arcana uitgelegd in een Zonnerad.
De toewijzing van de kaarten van de Kleine Arcana aan de 36 decades van de Zodiak
werd oorspronkelijk opgevat door Levi, Papus en Oswald Wirth en verder uitgewerkt door
de Hermetische Orde van de Golden Dawn waarvan A.E. Waite lid was.
De afbeelding is ontleend aan Faith Javanne/Dusty Bunker 'De Goddelijk Driehoek'
en kan worden gebruikt voor het bepalen van de zgn. Significatorkaart.

Navolgend onderzoek op het internet leverde nog een informatieve studie over de Keltisch Kruislegging op op de website van Tarot Cirkel. met nederlandse vertalingen van uittreksels uit het boek 'Pictorial Key to the Tarot' van A.E Waite, alsook de integrale engelse versie in pdf-formaat.

Interessant vond ik de uiteenzetting over het Keltisch Kruis in de Engelstalige website met een online cursus Tarot in 19 lessen;